Leki kontrolujące zapalenie w astmie

Odkrycie roli poszczególnych komórek, przeciwciał, mediatorów i złożonych zależności procesu zapalnego zachodzącego w nabłonku, błonie śluzowej i mięśniówce oskrzeli zaowocowało zasadniczą zmianą. Polega ona na weryfikacji „starych” leków przeciwastmatycznych pod kątem aktywności przeciwzapalnej oraz poszukiwaniu nowych substancji zdolnych do bezpiecznego i skutecznego hamowania kluczowych szlaków chorobowych. Z tak przeprowadzonej „czystki” wyłoniły się substancje najbardziej efektywne i mało użyteczne.

Niewątpliwie na czele wszystkich rankingów znalazły się glikokortykosteroidy ( optymalnie w formie wziewnej), następnie leki przeciw-leukotrienowe ( głównie montelukast), ksantyny ( teofiliny w udoskonalonej formie o przedłużonym uwalnianiu). Na sam koniec listy spadły kromony ( nawet nedokromil sodu), którym niektórzy badacze przypisują działanie równe efektowi placebo.

Leki przynoszące ulgę w astmie

Wiarygodne badania doprowadziły do wyodrębnienia z pierwotnej puli preparatów „leczących astmę” substancji silnie i skutecznie oddziałujących na receptory beta- 2 oskrzeli, co skutkowało przejściowym ustąpieniem duszności, kaszlu, świszczącego oddechu bez istotnego wpływu na leżąca u podłoża zjawiska immunologiczne. Do najszerzej obecnie stosowanych należą beta –2 – mimetyki krótko- i długo-działające, częściowo inhibitory fosfodiesterazy ( w tym preparaty teofiliny o przedłużonym działaniu), cholinolityki. To klasyczne działanie jest znane doskonale lekarzom wszystkich specjalności i samym pacjentom, ma jednak pewne „ale”. Chory wybiera leki po których „czuje wyraźnie” poprawę.

Przy stosowaniu leków przeciwzapalnych wobec przynoszących ulgę należy starannie wytłumaczyć choremu inny mechanizm ich działania i odmienne efekty użycia. Ucząc i komentując właściwe technicznie przyjmowanie należy zawsze dodać informację, że „ratowanie się” beta -2 -agonistami może w sytuacji masywnego kontaktu z alergenem ( np. zwierząt) doprowadzić do nieoczekiwanego nasilenia duszności, a nawet stanu astmatycznego.

Podsumowanie

Aktualny stan wiedzy i oficjalne zalecenia międzynarodowe kładą proporcjonalny nacisk zarówno na specyficzną diagnostykę i precyzyjną eliminację alergenów, często połączoną ze swoistą immunoterapią, jak też na trafne łączenie leków objawowych i przeciwzapalnych w zależności od stadium astmy.